NLENFR
  • Toekomstplek
  • Betaalbare woningen
  • Bufferbeken
  • Energiewijken
  • Klimaatstraten
  • Maakleerplekken
  • Materialendorpen
  • Stroomverzamelaars
  • Voedselland
  • Wijkmotoren
  • Zorgzame Buurten
  • Soort inhoud
  • afbeelding
  • community
  • diagram
  • interview
  • opinie
  • podcast
  • publicatie
  • video

© Bob van Mol

Recensie van Harm Tilman over tentoonstelling PREFIGURATIONS

© Jonas Roosens

Met Pascal Smet (Brussels Hoofdstedelijk Gewest), Panos Mantziaras (Fondation Braillard Architectes/Luxembourg in Transition), Katrien Rycken (Leuven 2030), Sofie van Bruystegem (City Mine(d)), Dimitri Crespin (Brusseau) en Maarten Roels (Terre-en-vue); moderatie door Roeland Dudal en Joachim Declerck (Architecture Workroom Brussels).

Een gesprek met Dirk Somers, Koen Wynants, Nadia Casabella, Mike Emmerik, Hanne Mangelschots, Denis Cariat, Alessandro Rancati, Lene De Vrieze en Joachim Declerck.

In de straat komen veel uitdagingen samen. Hoewel ze vaak gelinkt zijn aan verschillende beleidsdomeinen en bevoegdheden, landen ze in dezelfde ruimte. Bij veel pioniersprojecten zien we dat ze vertrekken van één specifieke opgave. Bijvoorbeeld de luchtkwaliteit aan de schoolpoort, of de wens voor extra ontmoetings- en speelruimte tijdens de zomermaanden.
De klimaatstraat als hefboom
De klimaatstraat als hefboom
© 2020

Dat de groenperkjes in de stad, bijvoorbeeld aan de voet van bomen in de straat, netjes en vakkundig onderhouden moeten worden, is iets waar maar weinigen bij stilstaan. Lieven geeft een inkijk in de weerslag van het vergroenen van straten op de beheerwerkzaamheden van de Groendienst –en de manier waarop burgers kunnen meegenieten van deze ‘vanzelfsprekendheid’.

Hoe verbeteren we de energieprestatie van ons gebouwenpatrimonium op een collectieve en betaalbare manier, niet alleen om CO2-emissies terug te dringen en onze duurzaamheidsdoelstellingen te behalen, maar ook om lokaal ondernemerschap te vergroten en de woonkwaliteit te verbeteren?

Deze kaart van de bebouwde omgeving in het Brussels-Vlaamse gewest illustreert de omvang van de uitdaging voor de collectieve renovatie die nodig is om het energievraagstuk aan te pakken.

Electricien Simon bekijkt het energieprobleem praktisch. Wat is nodig om een woning duurzaam te verwarmen? Hij belicht de uitdaging die voor ons ligt om de samenleving op grote schaalenergieneutraal te maken. Zijn conclusie: de juiste individuele keuzes maken het verschil, maar nog belangrijker is dat die keuzes zo snel mogelijk en door zoveel mogelijk mensen tegelijk gemaakt worden.

In het onderzoek en de publicatie ‘De Lage Landen 2020–2100. Een toekomstverkenning’ wordt het concept van “energiewijken” voorgesteld vanuit een ruimtelijke analyse en hypothese voor de hernieuwbare energietransitie.

Op basis van een reeks stakeholdertafels met architecten, lokaal beleid, ontwikkelaars, energiecoöperaties en experts werd een advies voor een ruimte- en energiebeleid geformuleerd dat stelt dat een wijkaanpak de hefboom kan zijn voor de realisatie van de energietransitie.

Hoe organiseren we een nieuw samenspel tussen grondpositie en grondgebruik om méér ruimte te maken voor een gezonde, rendabele én betaalbare voedselproductie voor een klimaatbestendig landschap?

Het investeringsprogramma Voedselparken zet in opnieuwe type-samenwerkingen tussen landbouwers zonder grondgaranties en grondeigenaars. Welke zijn de specifieke en succesvolle afsprakenkaders? Welke uitwisselingen vinden er plaats? En wat brengen overheden, burgers en flankerende organisaties mee in?
Montage Voedselparken
Montage Voedselparken

Deze presentatie benoemt de wat en waarom van het investeringsprogramma Voedselparken. Het document diende als basis voor de eerste gesprekken met verschillende actoren.

Grote uitdagingen en ambitieuze plannen vliegen ons om de oren. Maar hoe zetten we de stap van ‘papieren’ analyses en intenties naar structurele en kwalitatieve veranderingen in onze buurt, samenleving en economie? Hoe breken we samen uit?

Het Rollend Klimaatfonds voorziet laagdrempelige leningen voor burgers om hun woning in één klap energiezuinig te maken. Doordat de maandelijkse besparing op de energiefactuur groter is dan het aflossingsbedrag, komt een comfortabele woning ook voor de lagere inkomens binnen handbereik, volgens econoom Koen.

Heroes for Zero wil nul verkeersdoden of zwaargewonden in de Brusselse straten. Dat gaat niet alleen over verkeersveiligheid, maar ook over het opeisen van de publieke ruimte: op weg naar een stad die kwetsbare mensen en sociaal leven boven de doorstroom van voertuigen stelt.

Gedeeld gebruik zonder eigenaarsschap en mèt goede afspraken, dat is de kerngedachte van Commons Lab, een Antwerps initiatief sinds 2018. En een common, dat begint al bij een gezamenlijke regenton.

Zonnepanelen en lokale groene energie voor zowel de grote als de kleine portemonnee. In Sint Amandsberg, bij Gent, kwam het dankzij het stadsprogramma Buurzame Stroom binnen de mogelijkheden voor Els en haar medebewoners – zonder de gentrificatie aan te jagen.

Op 28 april werd in de Brusselse Noordwijk een wandelworkshop georganiseerd. Deze vond plaats in het kader van het Coördinatieplatform Energie, geïnitieerd door de Stad Brussel en in samenwerking met 3E en Architecture Workroom Brussels. De wandeling had de ambitie om het lokale potentieel en de behoeften te verkennen en te oogsten om zo een alomvattend en geïntegreerd proces op te starten om een Positieve Energy District (PED) te bouwen in deze diverse buurt.
Wandelworkshop
Wandelworkshop
© Bob Van Mol

CSA-boer Rony getuigt hoe het Community Supported Agriculture-model zijn inkomen al bij aanvang van het oogstseizoen verzekert – zijn particuliere klanten betalen een lidmaatschap en dragen zo de risico’s mee. De torenhoge grondprijzen in de stadsrand blijven echter een groot obstakel voor startende landbouwers, ongeacht het verdienmodel.

Veeboer Kurt wist met natuurorganisaties en fruittelers in de buurt een aantal win-win samenwerkingen op te zetten, vanuit de visie dat landbouwpraktijken onderdeel zijn van een meerlagig landschap.

Cultureghem stelt een fundamenteel sociale omgang met voedsel voor de stadsbewoners voor. De kerngedachte omvat toegang tot gezond en betaalbaar voedsel voor iedereen. Tegelijk wordt het enorme oppervlak van de Abattoir in Anderlecht een bruisende ontmoetingsplek voor de dichtstbevolkte buurt van Brussel – als je eenmaal begint te koken, komen de eters vanzelf.

Een groep buurtbewoners in de Gentse wijk Rabot vocht de aanleg van een buurtparking aan en richtte er een collectieve tuin op in de plaats. Nu vormt het binnengebied met 24 moestuintjes een belangrijke groene ontmoetingsplek voor de buurt.